Bir kimse fıtra vermeyi vaktinden sonraya yani bayram namazından sonraya bıraksa, sahih(kabul ) olur ve üzerinden fitre düşmez. Onun üzerine o fitreyi çıkarmak vâcib olur.

Fıtrayı edada vakit mukadder (muayyen) değildir. Udlıiyye (kur­ban) bunun aksinedir. Çünkü udhiyyede kurbetin [69] (yâni Allah' (C.C.) a yaklaşmanın) şekli kan akıtmaktır. Bunda ise, yakınlık düşünülmeyip nassın esasına göre iktifa edilmiştir.

Fıtrayı hemen vermek (acele etmek) mendûbtur. Hemen vermek den maksâd (Bayram Namazı için) namazgaha çıkmadan önce edâ edil­mesidir. Çünkü Resûlüllah (S.A.V.) :

«Böyle günde sîz fakirleri dilenmekten (uzak)kılın, (yâni dilen­meye muhtaç etmeyin)» buyurmuştur.

Resûlüllah (S.A.V.), bu hadîs-i şerif ile; fakirlerin dilenmeye ihti­yâçlarının kalmaması ve ailelerinin nafakasını düşünmeden Bayram Namazında bulunmalarını temîn etmek için, Namazgaha çıkmazdan önce fıtra verilmesinin evlâ olduğuna işaret buyurmaktadır.

Ancak buna rağmen bayram namazından önce veremeyen kimse daha sonra vermek ile vacibi eda etmiş olur.

Her şahsın fıtrasını bir fakire vermesi vâcibdir. Bir fıtrayı ayırıp iki fakire verse, caiz değildir. Çünkü nass ile belirtilen, fakiri müstağni kılmaktır. Nitekim yukarıda geçen hadîs-i şerifte : «Onları müstağni kılın» buyurulmuştur. Halbuki bir fıtranın aşağısı (azı) ile müstağnî kılınmaz. İmâm Kerhî (Rh.A.) «Bir fıtrayı iki fakire vermek caizdir. Lâkin evlâ olan b;r fakire vermektir.» demiştir. Zeylaî (Rh.A.) ise; «Bir cemâatin, üzerlerine vâcib olan fitralarmı bir fakire vermele­ri caiz olmaz.